Նարկոմանիան և թմրամոլի հետ շփման կանոնները

Որքան էլ, որ ահռելի է պայքարը նարկոմանիայի դեմ, այնուամենայնիվ չենք կարող հերքել այն հանգամանքը, որ դեռ պալեոլիթյան ժամանակաշրջանից էլ մարդկությանը հայտնի և կիրառելի են եղել առաջին խոտաբույսերը կամ առաջին թմրանյութերը:

Ֆրեյդը ևս որոշ ժամանակ օգտագործել է թմրանյութը իր բուժման մեջ: Նա կարծում էր, որ կոկայինի փոքր չափաբաժինները կարող են օգնել մարդուն կտրվել առօրյա խնդիրներից և զգալ աննկարագրելի թեթևություն:

Ըստ կախվածության աստիճանի մարդկանց կարելի է բաժանել 2 խմբի՝ սիրողական և պրոֆեսիոնալ: Սիրողականները իրենց չեն համարում թմրամոլ, նրանք կարծում են, որ կարող են թողնել դա, երբ իրենք ցանկական: Չնայած իրենց պնդումներին, նրանց մեծամասնությունը արդեն իսկ չի կարող հրաժարվել դրանից: Մյուս խումբը՝ պրոֆեսիոնալները, օգտագործում են թմրանյութ մշտապես և որքան էլ, որ ցանկանան գիտակցում են, որ հրաժարվելն արդեն անհնար է:

Փորձը ցույց է տալիս, որ կախվածությունից ազատվելը մեծ դժվարություն է իրենից ներկայացնում: Նման խնդրի դեպքում չկան հրաշքներ կամ պատահականություններ: Եթե անձի ներաշխարհը մասնատվում է, ապա՝ գումարը, ծանոթություններն ու բժիշկները անզոր են դառնում: Կարծես մեկ մարդու մեջ միաժամանակ ապրի և՛ դահիճ, և՛ զոհ:

Լավագույն դեպքում կախվածությունը կարող է որոշ ժամանակով անհետանալ, սպասելով նոր սթրեսային իրավիճակի, որից մարդը ելք չի տեսնում: Մարդը ընկնում է հուսահատության գիրկը և վերջ, նա արդեն թակարդում է:

Ինչու՞ են դեռահասները հաճախ տարվում թմրանյութերով: Պատճառները բազմաթիվ են: Խոցելի դեռահասը, որը դեռ չգիտի թե ինքն ինչ է ուզում, ով հաճախ է տրվում կյանքում հանդիպած քամիներին, ով ունենում է բազմաթիվ դժվարություններ ընտանիքի և հասակակիցների հետ շփումներում, անասաելի թեթևություն է զգում, երբ փորձում է թմրանյութ: Տպավորություն է, որ դա մի հրաշք  դեղահաբ է ցանկացած ցավի դեպ, և եթե կարելի է լուծել խնդիրները այդպես, ապա ինչու՞ ոչ: Արդյունքում՝ դեռահասը, որը համոզված է, որ կարող է ցանկացած պահի հրաժարվել դրանից, հայտնվում է կախվածության մեջ, որից ազատվել ցավոք ինքնուրույն չի կարող:

Կարևոր է, որ յուրաքանչյուրը կարողանա իմանալ թմրամոլի հետ շփման նրբությունները: Բայց մինչ նրբությունները յուրացնելը յուրաքանչյուրը պետք է գիտակցի, որ դեռահաս թմրամոլին հայտնաբերելու և բուժման տանելու միջև ընկած ժամանակահատվածից է կախված կախվածության աստիճանը և դեռահասի ցանկությունը դրանից հրաժարվելուց:

Ինչպե՞ս վարվել շրջապատում գտնվող թմրամոլի հետ.

1.Առաջին հերթին պետք է դադարել մեղադրել ինքդ քեզ և նրան նման իրավիճակի մեջ հայտնվելու համար: Դա արդեն անօգուտ է և ոչնչով չի կարող նպաստել կախվածությունից ազատվելուն: Բացի սա՝ նարկոմանիան համընդհանուր և բազմապատճառ խնդիր է, այսինքն պատճառները պետք չէ փնտրել միայն թմրամոլ դեռահասի ներսում: Հաճախ դեռահասները ընտրում են այս ուղին, քանի որ ունեն խնդիրներ՝

• Ընտանիքի ներսում բարդ են փոխհարաբերությունները
• Սխալ են դաստիարակության մեթոդները
•  Հարաբերությունները դպրոցում լարված են
•  Հարաբերությունները հասակակիցների հետ ևս նպաստող գործոն են
• Սթրեսը և ճնշումը շրջապատի կողմից

Մեծահասակի առաջնային խնդիրն է հաշտեցնել դեռահասին աշխարհի, ընտանիքի և ինքն իր հետ, առանց թմրանյութերի կիրառման:

2. Չվիճել դեռահասի հետ և չմեղադրել նրան այն ամենի մեջ, որ դժբախտ են մեծահասակները, քանի որ մեղքի զգացումը բացում է թմրանյութ տանող ճանապարհը: Երբեք ոչ մի թմրամոլ չի թողել թմրանյութը մեղքի զգացումից դրդված: Այնպես որ սա անտեղի քայլ է, որը կարող է ունենալ ավելի վատ հետևանք:

3.Ոչ մի պարագայում չի կարելի ընդմիջել կապը դեռահասի հետ նրա թմրանյութ ընդունելու և վերականգնողական բուժումներ ստանալու ընթացքում: Դեռահասը պետք է գիտակցի, որ իրեն սիրում են և որ նա թանկ է իր հարազատների համար: Սակայն ոչ մի դեպքում չի կարելի ստեղծել այն իրավիճակը, որում նրա թմրանյութերից ազատվելը ձեզ համար ավելի կարևոր է, քան հենց իր՝ դեռահասի:

4.Մի ենթարկեք դեռահասին անհարկի տնային կանոնադրության և մի զրկեք նրան այն ամենից, ինչ նրա համար թանկ է: Նա այդպես հաստատ չի թողնի թմրանյութը:

5. Մի փնթփնթացեք և  ձեռք մի բարձրացրեք ձեր երեխայի վրա: Դա նյարդայնացնում է դեռահասին, կամ արագ դադարում է նշանակություն ունենալ: Ծնողի վատատեսությունն ու դեպրեսիան դեռահասին դեպի թմրանյութը տանող ևս մեկ պատճառ է: Հաջողության հասնելու և հոգեկան առողջությունը պահպանելու բանալին լավատեսությունն ու ակտիվությունն է:

6. Կարիք չկա ամաչեցնել կամ կշտամբել դեռահասին: Ե՛վ առաջինը և՛ երկրորդը կարող են դրդիչ հանդիսանալ դեպի թմրանյութը:

7.Կախվածություն ունեցող դեռահասը փոխում է իր հարաբերությունների ձևը հարազաատների հետ: Նա մշտապես սպասում է, որ ինչ-որ մեկը պիտի փրկի իրեն, նրանք սովորում են լինել դժբախտ, անհասկանալի կամ նույնիսկ մեղավոր:  Պետք չէ դառնալ ո՛չ փրկիչ, ո՛չ դահիճ:

8.Չկա հետևանք առանց պատճառի, այսպիսով, եթե դեռահասը սկսել է թմրանյութեր օգտագործել, ապա դա ունի իր ավելի խորքային պատճառը, և խնդիրը չի լուծվի, եթե չվերացնենք պատճառը: Պետք է աշխատել նաև հոգեբանի, հոգեթերապևտի և այլ բժիշկների հետ ևս:

9.Թմրանյութերի ստաբիլ կիրառումը բերում է որոշակի վարքագծի: Նա մշտապես համոզում է իր հարազատներին, բժիշկներին, բուժքույրերին, որ ցանկանում է զբաղվել ինչ-որ լուրջ գործով՝ դասերով, աշխատանքով, սպորտով կամ այլ որևէ հոբիով: Դրան զուգահեռ նա կարող է թվալ բավական համոզիչ և էմոցիոնալ: Մարդիկ հաճախ են տարվում այս խաղով, բայց որքան մենք ավելի շատ են քուրախանում նրա խանդավառությամբ, այնքան նա իրեն ավելի ու ավելի հաղթանակած է համարում: Բայց ինչ էլ ասի թմրամոլը, գալիս է մի պահ, երբ ծնողները իրենց խաբված են համարում, իսկ դեռահասը կարծում է, որ ոչինչ չի կարող անել, փոխարենը նրան տանջում է մեղքի զգացումը, որն էլ, էլ ավելի է տանում դեպի թմրադեղը: Թմրամոլի խոսքերը միշտ պետք է լսել հանգիստ, հավասարակշռված, սակայն մշտապես պետք է վերաբերվել դրան վերապահումով:

10.Թմրամոլի բուժման կարևորագույն փուլը նրա հոգեկանում շտկողական աշխատանքների իրականացումն է: Պետք  է շտկել նրա մտածողության, ապրումների, զգացմունքների ձևը: Այդ պատճառով հարկավոր չէ հավատալ դեռահասին, ով խոստանում է ինքնուրույն դուրս գալ իրավիճակից, պետք է օգնել նրան գիտակցել խնդրի լրջությունը և դիմել մասնագետներին:

Այսպիսով՝ բոլոր նրանք, ովքեր օգտագործում են թմրանյութ՝ ազատություն են փնտրում առօրյա, անձնական խնդիրներից, սակայն ազատվելով դրանցից, նրանք ընկնում են թմրանյութի թակարդը: Թմրանյութը ինքն է սկսում կառավարել մարդու կյանքը ուստի երանելի ազատությունը, որն այդքան փնտրում են դեռահասները, հօդս է ցնդում: Մարդն ազատ չէ,եթե կախված է թմրանյութից:

Այն հարցին, թե ի՞նչ կառաջարկեք դուք թմրանյութի փոխարեն,մի այցելու պատասխանելէ.

-Ազատություն դրանցից:

Ալիսա Խաչատրյան