Հոգեբանական և ֆիզիկական տրավմատիզացիան բուժհաստատություններում

Յատրոգենիա հունարենից թարգմանաբար նշանակում է «iatros բժիշկ + gennao ծնունդ եմ տալիս»՝ նշանակում է հիվանդագին վիճակ, որն առաջանում է բժշկի և բուժանձնակազմի կողմից հիվանդի նկատմամբ թույլ տրված սխալ արտահայտությունից, անզգույշ խոսքից, վարվելաձևից։ Հատկապես հեշտությամբ է առաջանում ներշնչվող անձնավորությունների շրջանում։ Այն կարող է արտահայտվել կպչուն վախերի, դեպրեսիվ վիճակների առաջացմամբ: Այլ կերպ ասած, յատրոգենիան, դա հիվանդի հոգեկան անբարենպաստ փոփոխություններն են, որոնք ծագում են բժշկի սխալ խոսքից, մասնավորապես բժշկական տերմինների սխալ օգտագործումից, այսինքն, երբ հիվանդն առաջին անգամ լսում է ինչ-որ բժշկական մի տերմին, որն իր կյանքում երբեք չէր լսել և որն իրեն վախեցնում է:

Կարևոր է նշել այն փաստը, որ անգամ մեկ խոսքը հիվադին ասված, կարող է ճակատագրական լինել ոչ միայն հիվանդի, այլ նաև հիվանդի հարազատների համար: Նման իրավիճակում, հիվանդի մոտ կարող է նկատվել խուճապային գրոհներ, որոնց բնորոշ են իռացիոնալ վախերը, օրինակ, խելագարվելու վախը: Իդեպ չի բացառվում, և երբեմն էլ այդպես պատահում է, որ յատրոգենիայի պատճառով, խուճապային գրոհները կարող են գլուխ բարձրացնել նաև հիվանդի հարազատների մոտ, ինչպես որ վերը նշվածներից յուրաքանչյուրը՝ օրինակ, դեպրեսիվ վիճակն և այլն:

Բուժանձնակազմի նման վարքը կարող է լինել ցինիզմի դրսևորում, որը ձեռք է բերվել հուզական մոխրացման էֆեկտի հետևանքով:

Յատրոպատիան, դա այն է, երբ հիվանդի մոտ կարող են առաջանալ լուրջ առողջական խնդիրներ՝ բժշկի սխալ բուժումների կամ սխալ նշանակումների արդյունքում:

Նյութը պատրաստել է հոգեբան Անդրանիկ Բաբայանը